دسته‌بندی: گفتگو با اساتید

توزیع نخستین ثروت در اسلام
نظریه توزیع نخستین ثروت در اقتصاد اسلامی بیان می‌کند که ثروت‌های طبیعی در مالکیت خداوند و حکومت اسلامی هستند و مالکیت خصوصی ناشی از دو نوع کار اقتصادی، یعنی ایجاد ثروت جدید و بهره‌برداری از ثروت‌های طبیعی فاقد آمادگی است. حق اولویت در بهره‌برداری به کار اقتصادی وابسته است و مالکیت به وجود آمده با دو نوع محدودیت، یکی ناشی از خود قاعده مالکیت و دیگری از اختیارات حاکم اسلامی، همراه است. در نهایت، مالکیت به دست آمده ثابت و بادوام است و تا زمانی که دلیلی برای سلب آن وجود نداشته باشد، ادامه خواهد داشت.

استدلال بر ملکیت اعتباری خداوند
آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست:
مراد از ملکیت اعتباری ملکیت حقوقی، فقهی و ملکیت انسان‌ها بر اشیاء است. به نظر ما ملکیت اعتباری برای خداوند قابل تردید نیست. در مقام استدلال بر ملکیت اعتباری خداوند باید بگوییم مگر ملکیت اعتباری چیزی غیر از برخورداری، جواز تصرف و اولویت مالک بر دیگری است؟ به تعبیر دیگر ملکیت یک واجدیت است. ملکیت را در مقولات اعراض به جده می‌برند. برخورداری مقول به تشکیک است، ملک عین، ملک منفعت و ملک انتفاع گفته می‌شود. اگر کسی یک کالایی را بتواند بفروشد یا هدیه کند؛ در اینجا فرد عین شی را مالک است. در جایی که ملک را اجاره می‌دهند فرد مالک منفعت می‌شود. در برخی موارد از این هم ضعیف‌تر است. نه می‌تواند بفروشد و نه مالک منفعت است؛ اما مالک انتفاع است. در این صورت مالک بهره‌برداری است؛ مانند این که انگشتری را عاریه بگیرد. در این صورت فرد، مالک انتفاع و استفاده کردن از این انگشتر است. وقتی به هیئت می‌روید و به شما غذایی می‌دهند شما مالک غذا نیستید، مالک منفعت غذا هم نیستید؛ اما شما مالک انتفاع از آن هستید؛ لذا اگر غذا را از شما گرفتند طلبی نخواهید داشت.