تفاوت مالکیت در «اسلام» و «سرمایه‌داری»

https://dl.habnastudy.com/videos/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%20%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%20%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C%20%D8%AD%D9%82%20%D8%A8%D8%A7%D8%B2%20%D8%A7%D8%B3%D8%AA.mp4 متن این محتوا

نسبت انسان و اقتصاد
‏آن‌هایی که دم از اقتصاد می‌زنند و زیربنای همه چیز را اقتصاد می‌دانند از باب این‌که‏‎ ‎‏انسان را نمی‌دانند یعنی چه، خیال می‌کنند که انسان هم یک حیوانی است که همان‏‎ ‎‏خورد و خوراک است! منتها خورد و خوراک این حیوان با حیوانات دیگر یک فرقی‏‎ ‎‏دارد. این چلوکباب می‌خورد؛ او کاه می‌خورد؛ اما هر دو حیوانند. این‌هایی که زیربنای‏‎ ‎‏همه چیز را اقتصاد می‌دانند این‌ها انسان را حیوان می‌دانند. حیوان هم همه چیزش فدای‏‎ ‎‏اقتصادش است. زیربنای همه چیزش. الاغ هم زیربنای همه چیزش اقتصادش‏‎ ‎‏است. این‌ها انسان را نشناختند اصلاً که چه هست.
ما باید باورمان بیاید به این‌که مملکت‏ ‎‏ما همه چیزش را فدا می‌خواست بکند برای اسلام. الآن هم می‌آیند به من می‌گویند،‏‎ ‎‏مکرر ـ دسته‌جمعی، تنهایی ـ که شما دعا کنید ما شهید بشویم. معقول است که بگوید من‏‎ ‎‏شهید بشوم برای اینکه شکمم سیر بشود؟ برای شکمش می‌خواهد شهید بشود؟! کسی‏‎ ‎‏معقول است که تقاضای شهادت بکند برای شکمش؟ همچو معقول نیست این معنا،‏‎ ‎‏تقاضای شهادت برای این‌که ادراک کرده است که در شهادت موت نیست؛ یک حیات‏‎ ‎‏جاوید است، برای حیات جاوید است که این تقاضای شهادت می‌کند. زیربنا توحید‏‎ ‎‏است، زیربنا عقاید حقّۀ الهی است؛ نه زیربنا شکم باشد. این‌هایی که اقتصاد را زیربنا‏‎ ‎‏می‌دانند، این‌ها منحط کردند انسان را از حدّ انسانیت به حد یک حیوانی، مثل سایر‏‎ ‎‏حیوانات؛ این هم مثل سایر حیوانات.

امام خامنه‌ای:
یک نکته‌ی دیگر در باب اقتصاد آزاد در اسلام که بحث می‌کنیم این است که هیچ‌گاه اجازه داده نمی‌شود در اسلام که فعالیت آزاد اقتصادی موجب دست‌درازی به سرنوشت سیاسی جامعه و دخالت در بافت سیاسی و تشکیلات سیاسی جامعه بشود؛ سرمایه‌سالاری، آن چیزی که امروز در کشورهای سرمایه‌داری غرب به قوت هر چه تمام‌تر وجود دارد، سرمایه‌دارهای بزرگ در حقیقت اداره‌کنندگان حقیقی و دست‌های پشت پرده در نظام سیاسی کشورهای بزرگ‌اند.
البته بعضی از عناصرشان در داخل حکومت‌ها هم راه پیدا می‌کنند؛ مثل همین نظام‌هائی که امروز هستند، نظام آمریکا و غیر او که عناصری از حکومت خودشان عضو سرمایه‌دارها هستند؛ خودشان جزو سهام‌دارهای بزرگ کمپانی‌های نفتی یا غیرنفتی و بقیه‌ی شرکت‌های بزرگ هستند و یا این‌که حتی در حکومت‌ها هم شرکت نداشته باشند، اما در پشت پرده، انتخابات در اختیار آن‌هاست، تعیین رئیس جمهور با کمک آن‌هاست، پیش رفتن و پس رفتن یک شخصیت در صحنه‌ی سیاست، در سنا، در مجلس نمایندگان در اختیار آن‌هاست، قوانینی که وضع می‌شود با نظر آن‌هاست، طبق مصلحت آن‌هاست.
این چیزی که امروز در دنیای غرب وجود دارد که به اعتقاد بنده دنیای غرب را باید دنیای سرمایه‌سالاری گفت، کاپیتالیسم به معنای سرمایه‌داری شاید خیلی دقیق نباشد؛ سرمایه‌گرایی، سرمایه‌سالاری، آقایی سرمایه و سرمایه‌دار، آقایی کمپانی‌ها و ثروتمندها و پولدارها بر امور جامعه، این است که شاخصه‌ی بزرگ دنیای سرمایه‌داری غرب را امروز به‌وجود آورده و این هم از نظر اسلام مردود است و هر چیزی که به این منتهی بشود باید جلویش گرفته بشود.

مالکیت به معنای سرمایه‌داری در اسلام وجود ندارد. معنای این سخن این است که از نظر اسلام وقتی می‌گوییم که «من مالك هستم»، «مردم اختیاردار اموال خود هستند» و «من این شیء را در اختیار دارم»؛ مفهوم آن کاملاً با مفهوم مالکیت در سرمایه‌داری متفاوت است. مالکیت در اصطلاح اسلام فقط از آن خداوند. است کسی نمی‌تواند مالک چیزی به معنای سرمایه‌داری آن شود، زیرا که مالکیت در سرمایه‌داری به معنای اختیار تام است. شما در روزنامه‌ها خواندید که شخصی اموالش را برای سگی به ارث گذاشت، مالکیت در اصطلاح غربی و سرمایه‌داری آن به معنای اختیار تمام و کامل است. سپس اقتصاد سوسیالیستی سر بر می‌آورد و این مسئله را رد می‌کند و می‌گوید که مالکیت به این معنی دزدی است.
شما به نظریه ارزش اضافی مارکس توجه کنید، این نظر مستند به نظریه ارزش است، یعنی ارزش کالا معادل عمل صورت گرفته بر آن است. از طرف دیگر شما مشاهده می‌کنید که برخی بی‌محابا و بی‌هیچ دلیلی به مالكيت تمسک و از سرمایه‌داری دفاع می‌کنند. من چرا باید از سرمایه‌داری دفاع کنم؟ سرمایه‌داری برای خود پول و فیلسوف و دانشمند و دانشگاه دارد و از خود دفاع می‌کند، من باید از اسلام خودم دفاع کنم و از مالکیت در مفهوم اسلامی آن.