بارگیری صفحه

سید موسی صدر

پیشگام گفت‌وگوی بین‌ادیان و عدالت اجتماعی

امام موسی صدر (۱۳۰۷-۱۳۵۷ ش) متفکر برجسته، روحانی نوگرا و رهبر شیعیان لبنان بود. ایشان فرزند آیت‌الله سید صدرالدین صدر و نوه آیت‌الله سید حسین قمی، تحصیلات حوزوی را در قم و نجف و همزمان حقوق اقتصاد را در دانشگاه تهران ادامه دادند.

در سال ۱۳۳۸ شمسی به دعوت علما و مردم لبنان عازم این کشور شدند و به احیای هویت شیعیان و ترویج همزیستی مسالمت‌آمیز میان ادیان پرداختند. تشکیل «مجلس اعلای اسلامی شیعیان لبنان» در سال ۱۹۶۹ میلادی از مهم‌ترین دستاوردهای ایشان بود. امام صدر در شهریور ۱۳۵۷ در لیبی به صورت مرموز ناپدید شد.

اندیشه‌های اقتصادی-اجتماعی

اصول کلیدی:
– اقتصاد عدالت‌محور: هدف اصلی اقتصاد، تأمین زندگی کریمانه برای همه و برقراری عدالت در توزیع ثروت است
– مالکیت با مسئولیت: تأکید بر مالکیت خصوصی همراه با مسئولیت‌های اجتماعی و خدمت به مصالح عمومی
– مبارزه با محرومیت: محرومیت را نوعی کفر دانسته و مبارزه با آن را فریضه‌ای مقدس می‌دانستند
– نقش دولت: دولت باید تضمین‌کننده حداقل معیشت و تنظیم‌کننده بازار برای جلوگیری از انحصار باشد
– ارزش کار: کار را عبادتی بزرگ که کرامت انسانی و استقلال اقتصادی را تأمین می‌کند

میراث فکری
امام موسی صدر با تلفیق عمیق دانش حوزوی و دانشگاهی، رویکردی جامع به عدالت، کرامت انسانی و همزیستی مسالمت‌آمیز ارائه داد. اندیشه‌های ایشان در کتاب «رهیافت‌های اقتصادی امام موسی صدر» گردآوری شده و همچنان الهام‌بخش فعالان اجتماعی و اندیشمندان در سراسر جهان است.

 

 

 

 

 

 

تفسیر «لاتأکلوا اموالکم بینکم بالباطل»

تفسیر «لاتأکلوا اموالکم بینکم بالباطل»

تفسیر «لاتأکلوا اموالکم بینکم بالباطل»-آیات 29 و 30 سوره نساء به حرمت خوردن اموال یکدیگر به ناحق تأکید می‌کنند و اصل تجارت را بر مبنای رضایت طرفین معرفی می‌نمایند. قرآن کریم بر حاکمیت اراده افراد در انجام معاملات تأکید دارد، به شرطی که این معاملات بدون فشار یا استثمار انجام شوند. همچنین، این آیات نشان می‌دهند که اموال افراد به عنوان امانت در دست آنان، در واقع بخشی از دارایی‌های جامعه هستند و احترام به این اموال به معنای احترام به حقوق اجتماعی است. نادیده گرفتن حقوق دیگران می‌تواند به درگیری‌ها و نابودی اجتماعی منجر شود. در انتهای آیه، تأکید بر رحمت الهی به مؤمنان نشان می‌دهد که خداوند از بندگان خود انتظار دارد در روابط اقتصادی و اجتماعی خود عدالت و انصاف را رعایت کنند. این آیات به عنوان راهنمایی برای ایجاد یک جامعه عادلانه و سالم عمل می‌کنند و درک این اصول می‌تواند به پیشگیری از مشکلات اجتماعی و اقتصادی کمک کند.

مالکیت در اسلام از منظر امام موسی صدر: بخش دوم

مالکیت در اسلام از منظر امام موسی صدر: بخش دوم

مالکیت در اسلام از منظر امام موسی صدر: بخش دوم
امام موسی صدر در بحث مالکیت در اسلام تأکید می‌کند که مالکیت به معنای سرمایه‌داری غربی مورد انتقاد سوسیالیسم و کمونیسم قرار گرفته است. در اسلام، مالکیت نوعی وظیفه و خلافت است و انسان‌ها به عنوان نمایندگان خداوند باید اموال خود را به درستی مصرف کنند و حق اسراف یا تبذیر ندارند.
او به نقد اقتصاد مارکسیستی می‌پردازد و می‌گوید که نظریه ارزش مارکس، که ارزش هر کالا را برابر با کار انجام شده بر روی آن می‌داند، نادرست است. به عقیده او، ارزش کالا به تلاش انسانی و طبیعت بستگی دارد و مارکسیسم به مفهوم مالکیت در اسلام توجهی ندارد.
امام موسی صدر همچنین به نقد دیدگاه سرمایه‌داری می‌پردازد و می‌گوید که در سرمایه‌داری، ارزش تابع عرضه و تقاضا است، در حالی که در اسلام، مالکیت امانت و مسئولیت است و نباید به گونه‌ای مصرف شود که به دیگران آسیب برساند. به طور کلی، او تأکید می‌کند که مالکیت در اسلام باید با رعایت مصلحت عمومی و مسئولیت اجتماعی همراه باشد.

مالکیت در اسلام از منظر امام موسی صدر: بخش اول

مالکیت در اسلام از منظر امام موسی صدر: بخش اول

مالکیت در اسلام از منظر امام موسی صدر: بخش اول
طرح مسأله
امروز می‌خواهیم به موضوعی بپردازیم که مهم‌ترین موضوع اقتصاد اسلامی و مهم‌ترین تفاوت میان اقتصاد اسلامی و اقتصاد سرمایه‌داری و اقتصاد کمونیستی و اقتصاد میانه است، زیرا که اقتصاد میانه هم داریم. به نظر ما اقتصاد اسلامی اصول و مبانی بسیاری دارد، از جمله حرمت ربا، حرمت احتکار و غیر از آن، اما اساس و جوهر اقتصاد اسلامی معنای مالکیت در اسلام است؛ معنای مالکیت در اسلام را چگونه می فهمیم؟ در این‌باره می‌توانیم به مسائل دیگر نیز بپردازیم. به هر حال، این مسئله بسیار پراهمیت است. ابتدا باید به یکی از مشکلات اساسی، که همان مسئله «تشابه» یا «شُبه» است، اشاره کنم. «شُبه» به این نام خوانده شده است، زیرا امور با هم مشابه می‌شوند.

نگاه کمونیسم به مالکیت در اسلام

سبد خرید
ورود

هنوز حساب کاربری ندارید؟

ایجاد حساب کاربری